ga naar hoofdinhoud
Home Behandelprotocollen AML Diagnostiek acute leukemie

Deze pagina beschrijft de diagnostiek van AML, APL en ALL/MPAL met (waar van toepassing) vermelding van de specifieke verschillen. 

Anamnese

  • Complete medische voorgeschiedenis, inclusief medicatiegebruik
  • Speciale aandacht voor:
    • Eerdere intoxicaties, blootstelling aan toxische stoffen, behandeling met chemo- of radiotherapie
    • Familiair voorkomen van MDS/AML, predispositie syndromen, beenmerg­falen en pre-existente trombocytopathie
    • (Premorbide) conditie, sociale anamnese 
    • Hemorragische diathese
    • Hoofdpijn, visusstoornissen, tekenen passend bij CNS lokalisatie
    • Infecties 

Lichamelijk onderzoek

  • WHO performance status
  • Speciale aandacht voor:
    • Lymfadenopathie, hepatosplenomegalie
    • Huidafwijkingen (petechiën, hematomen, leukemia cutis, Sweet syndroom en erythema nodosum)
    • Hemorrhagische diathese
    • Testes, mond/gebit, gingivahyperplasie, KNO gebied en neuro­logische uitval
    • Koorts en infectiehaarden, waaronder peri-anale regio
    • Lengte, gewicht

Laboratoriumonderzoek

Zie protocol Diagnostiek leukemie / lymfoom buiten kantooruren (afgeschermd, alleen toegankelijk via netwerk Radboudumc) voor het aanvragen van specialistische laboratorium­­diagnostiek in spoedeisende situaties buiten kantooruren.

Bloed

Standaard:

  • Volledig bloedbeeld inclusief reticulocyten en microscopische differentiatie
  • Chemie: kreatinine, natrium, kalium, calcium, fosfaat, magnesium, uraat, bilirubine, ASAT, ALAT, AF, gamma-GT, LDH, albumine, totaal eiwit, haptoglobine, glucose, CRP
  • Hemostase: PT, APTT, fibrinogeen, d-dimeer
  • Bloedgroepserologie:
    • Bloedgroep ABO/RhD (tweemaal apart aanvragen)
    • Screening irregulaire antistoffen

Op indicatie:

  • Bloedgroepserologie: directe antiglobuline test
  • Zwangerschapstest

Indien patiënt in aanmerking komt voor intensieve behandeling:

  • Serologie:
    • Lues, toxoplasma
    • Screening op tuberculose (Quantiferon-test), strongyloïdes, schistosomiasis (overwegen bij patiënten uit endemische gebieden) 
  • Virologie: HIV, HTLV1, HBV, HCV, CMV, EBV, HSV, VZV
  • HLA typering (niet geïndiceerd bij APL):
    • Klasse I (A/B/C) en II (DR/DQ)
    • Hoge resolutie (indicatie MUD) 

Urine

  • Urine screening en sediment
  • 24-uurs urine: kreatinine klaring (op indicatie)

Beenmerg

  • Beenmergaspiraat:
    • Cytomorfologie (minimaal 200 leukocyten in bloeduitstrijk en 500 kernhoudende cellen in beenmerguitstrijk tellen)
    • Immunofenotypering t.b.v. bepaling LAP:
      • Precursor merkers: CD34, CD117, CD33, CD13, HLA-DR
      • Granulocyten merkers: CD65, cytoplasmatisch MPO
      • Monocyten merkers: CD14, CD36, CD64
      • Megakaryocyten merkers: CD41, CD61
      • Erytrocyten merkers: CD235a (glycophorine), CD36
      • Lymfoïde merkers: CD3, cyCD3, CD19, cyCD79a, TdT
    • Cytogenetica*:
      • Karyotypering
      • FISH:
        • Verdenking AML: onder meer standaard voor KMT2A en MECOM
        • Verdenking APL:
          • FISH voor t(15;17)
          • Neem altijd telefonisch contact op met de cyto­geneticus voor cito bepaling. Zie protocol Diagnostiek leukemie / lymfoom buiten kantooruren voor telefoonnummer (afgeschermd, alleen toegankelijk via netwerk Radboudumc)
          • Werkwijze Radboudumc: medewerker afdeling Cytogenetica haalt het materiaal voor FISH op bij afdeling A3
    • Moleculaire diagnostiek*:
      • Verdenking AML:
        • Mutatiescreening voor studiebehandeling. Zie protocol AML - Eerstelijnsbehandeling
        • AML diagnose panel. De FLT3-ITD + ratio en FLT3-TKD (codon 835) met spoed laten bepalen (uitslag binnen 7 dagen), daar deze consequenties hebben voor het behandelplan
        • Myeloïd panel uitgebreid (op indicatie)
        • Bij verdenking op genetische predispositie: zie protocol Erfelijke predispositie voor myeloïde maligniteiten
      • Verdenking ALL-MPAL:
        • Fusiegen detectie BCR-ABL1 (t(9;22)) met PCR
        • Indien BCR-ABL1 aanwezig: BCR-ABL1 puntmutatie­bepaling (op indicatie, bij onvoldoende respons)
        • Bij verdenking MPAL ook moleculaire diagnostiek voor AML overwegen
      • Verdenking APL: fusiegen detectie PML-RARα (t(15;17)) met PCR
  • Cristabiopt (op indicatie#)

* Indien er geen consequenties zijn voor het beleid, dan kan er bij een oude kwetsbare patiënt afgezien worden van cytogenetica en moleculaire diagnostiek.

# Analyse cristabiopt is optioneel, maar noodzakelijk bij een 'dry tap' of pancyto­penie bij presentatie. Zie protocol Hematopathologische diagnostiek voor specificatie.

Bij een 'dry tap' de morfologie, immuno­feno­typering, cyto­genetica en moleculaire diagnostiek uitvoeren op perifeer bloed.

Liquor

  • Morfologie (op indicatie)
  • Immunofenotypering (op indicatie)

Zie protocol Behandeling CNS bij hematologische maligniteiten voor de indicaties waarbij liquor analyse wordt geadviseerd. Liquor analyse pas uitvoeren nadat de perifere blasten zijn geklaard.

Histologie

  • Extramedullaire lokalisatie: overweeg indien mogelijk biopt ter bevestiging bij (verdenking) leukemia cutis of andere extramedullaire lokalisaties (myeloïd sarcoom; bijvoorbeeld bij vergrote lymfeklier, tonsil of botlaesie; niet bij splenomegalie en gingivahyperplasie). Dit in verband met stellen indicatie aanvullende CNS profylaxe en volledige remissie evaluatie

Microbiologie

  • Kolonisatie kweken (bacterieel en gist/schimmel) volgens lokaal protocol

Biobanking

  • Afname van extra materiaal voor biobank Hematologie (indien informed consent aanwezig)
  • Zie Documentatie biobank Hematologie (HEMBB) voor indicaties, tijdspunten, af te nemen materiaal en Epic orders

Beeldvorming

  • X-thorax of CT-scan thorax (HRCT of low-dose CT)
  • CT-scan hals, thorax, abdomen (op indicatie, bij verdenking lymfoblastair lymfoom)
  • Echo bovenbuik (op indicatie)

Overige onderzoeken

  • ECG (let op QT-verlenging)
  • HCT-CI volgens Sorror (op indicatie)
  • Comprehensive geriatric assessment (op indicatie)
  • Fundoscopie (op indicatie)
  • Longfunctieonderzoek (op indicatie)
  • Nucleaire ejectiefractie voor bepaling linker ventrikel functie (op indicatie)

Verwijzingen / consultaties

  • Consult MKA chirurg (op indicatie)
  • Consult KNO arts o.a. t.b.v. CT-scan sinus (op indicatie)
  • Consult gynaecoloog of fertiliteitsarts voor advies t.a.v. fertiliteit/counseling en eventuele semenpreservatie (op indicatie)

 

Ga terug naar de AML homepage.

Ga terug naar de ALL/MPAL homepage.

Ga terug naar de APL homepage.

Ga terug naar de algemene homepage Behandelprotocollen.